Be Safe Online
Safer Use of Services on the Internet
ERABILERA ZUZENARI SERRERA <
URREZKO ARAUAK <
WORLD WIDE WEB: INTERNET <
ORRIALDE PERTSONALA <
POSTA ELEKTRONIKOA <
BERRIKETA EDO TXAT-A <
ALDIUNEKO MEZUAK <
BERRI TALDEAK <
FITXATEGIEN ELKAR TRUKAKETA <
INTERNET BIDEZKO EROSKETAK <
FILTROAK <
ORDENAGAILUEN BIRUSAK <
ERASOAK INTERNETEN <
BILATZAILEAK <
GLOSATEGIA <
ZURE IRITZIA <
Euskaltel
Euskaltel
EHIGE gurasoen elkartea
Eusko Jaurlaritza - Gobierno Vasco
Berri-taldeak
Father And Son Using Computer

Interneteko berri-taldeak (talde hauei maiz "eztabaida-lekuak" izena ematen zaie) linean gai interesgarriak eztabaidatzen diren lekuak dira. Egileek berri-taldean jarri ohi dituzten testu-mezuak izaten dira, eta han, mezu hauek beste pertsona batzuek irakur ditzakete eta haiei erantzun diezaiekete. Talde hauek publikoak dira, irekiak, edonork mezuak irakurri edo idatzi ahal izateko, eta ordenagailuko fitxategiak, esaterako argazkiak edo soinuak, partekatu ohi dira. Denboraren poderioz, milaka berri-talde daude, eta egun, gai askoz aritzeko aukera dago.

Nola erabili berri-taldeak
Berri-taldeen eztabaidetan erabat sartu ahal izateko bi gauza behar dira: ordenagailuan berriak irakurtzeko software gehigarria instalatzea ("Free Agent" delakoa oso hedatua dagoen doako softwarea da) eta, berri-talde batzuetara sartu ahal izateko, zure Internet zerbitzuetako hornitzailearen bidez konektatu ahal izateko berri-zerbitzaria izatea.

Mundu Zabaleko Amaraunaren bidez, berri-taldeetarako sarbide partziala izan dezakezu Google Groups
 http://groups.google.com
bezalako fitxategi-zerbitzua erabiltzen baduzu. Zerbitzu honek berri-talde batzuk eskaintzen ditu, mezuak irakur dezazun edo haiekin bat egin dezazun; testua ez den eduki oro ezabatzen du (irudiak edo soinu-grabazioak ezabatzen ditu, adibidez) eta norberaren mezuak bidali baino lehen, izena ematea eskatzen du.

Berri-taldeak oso baliagarriak eta entretenigarriak izan daitezke adituekin mintzatzeko eta ideiak zein esperientziak partekatzeko leku gisa. Esaterako, oporretan joateko leku bati buruz gehiago jakin nahi baduzu, seguruenik leku horretan egon diren pertsonak, beren iritziak eta ezagutzak partekatu nahi izango dituztenak, aurkitu ahal izango dituzu. Aldi berean, ondorengoak aurkitzeko aukera izango duzu: musika-taldeak edo artistak; fanen klub desantolatuak, edo ordenagailua, inprimagailua zein softwarearekin arazoak dituztenean, laguntza teknikoan espezializatutako berri-taldeak erabiltzen dituzten lagunak.

Mezuak mundu osoan dauden "berri-zerbitzarietan", ehunka ordenagailuetan -elkarri mezuak kopiatzen dizkiotenak-, gordetzen dira. Berri-taldeak mailetan antolatzen dira, gero eta espezializatuagoak diren azpimailetan; esaterako, "soc.culture.scottish" taldea Eskoziako gizarte, bizitza eta kulturaz ari da.

BUELTATU ORRIALDE HASIERARA

Ohiko arazoak
Berri-taldeen eztabaidetan informazio baliagarri asko badago ere, aldi berean, alferrikako edukiak edo eduki gogaikarri asko egon daiteke. Material lizuna ohikoa izaten da berri-talde askotan, eta beste talde asko egintza kriminalak, esate baterako, haurren pornografiaren trukea, egiteko erabili dira. Honelako berri-talde baten legez kontrako materialik aurkitzen baduzu, poliziari edo Internet Watch Foundation delakoari eman honen berri, materiala ezabatzeko eta delitugileak jazartzeko behar beste ekintzei ekin diezaieten.

Normala izaten da garrantzirik gabeko informazioa, okerra edo gezurrezkoa, aurkitzea, ez baitago jendeak idazten duenaren gaineko kalitate-kontrolik. Denbora asko eman dezakezu behar duzun benetako informazio zehatza aurkitzen, eta gaizki irten dakizuke, baita Google Groups bezalako berri-talde baten fitxategi-zerbitzu batekin ere.

Ez ezazu sinets linean irakurtzen duzun oro. Adibidez, kasu batzuetan, delitugile batzuk, berri-taldeetan gezurrezko informazioa hedatuz, akzioen prezioak aldatzen ahalegindu dira.

Eskolek ikasle gehienei berri-taldetan sartzea ukatzen diete, nahi ez duten eduki asko aurkitzen dutelako eta eztabaidetan parte hartzeak balio hezigarri eskasa duelako. Toki publiko batzuek, esaterako liburutegiek, antzeko balio hezigarria izan dezakete.

Etxean, litekeena da gurasoek ez jakitea haien seme-alabek berri-taldeetan parte hartzen dutenik, ez baita bereiz adierazten telefono-fakturan eta berriak irakurtzeko softwarea ordenagailuan oharkabean egon baitaiteke, bilatzen dena ezagutzen ez bada.

Gazteekin Internet erabiltzen duten moduari buruz mintzatzea da beraien ezaguera garatzeko eta familiako norbaitek berri-taldeak erabiltzen duen eta arazoak dituen jakiteko modurik onena.

Gazteei gogorarazi behar zaie, batez ere, norberari buruzko informazioa isilpeko mantendu behar dutela eta ez dutela norberaren xehetasunik aldez aurretik pentsatu gabe eman behar. Haien konfiantzaz abusatuko edo minduko duen norbaitekin harremanetan jar daitezke eta Berri-talde baten kontzertu baterako sarrera-txartel merkeak bezalako eskaintza onegia izan daiteke egia izateko; sarrera-txartelak eskaintzen zituen helbidera zure posta-helbidea eta zure kreditu-txartelari buruzko informazioa bidaltzen badituzu, erasotzen erraz bilakatzen ari zara.

Era berean, kontuz ibili edonork parte har dezakeen eztabaidetan esaten duzunarekin. Linean pertsona edo enpresei buruz esaten diren gezurrezko adierazpenek, hauen izenari edo interesei kalte egiten dietenek, auzitegietan legezko akzioei hasiera eman diezaiekete.

BUELTATU ORRIALDE HASIERARA
Web gune baliagarriak
Internet Watch Foundation delakoak linean pertsonei laguntzeko zerbitzu bat eskaintzen du, hain zuzen ere, Interneten dagoen legez kontrako jarduera edo materialen (berri-taldeak barne) berri emateko.
 www.iwf.org.uk
BUELTATU ORRIALDE HASIERARA
Informazio gehiago
Honako aholku hauek Interneteko segurtasunaz jabearazteko egitasmo baten barruan ematen dira. Europar Batzordeak egitasmo honen zati baterako dirulaguntza ematen du. Gai honi edo edozein gairi buruzko aholkuak jasotzeko, zure arazoak edo ikuspegiak partekatzeko, edo egitasmo honi buruz gehiago jakiteko, jo ezazu SUSI-ren orrialdera:
 www.besafeonline.org
BUELTATU ORRIALDE HASIERARA

ERABILERA ZUZENARI SERRERA  --  REGLAS DE ORO  --  WORLD WIDE WEB: INTERNET  --  ORRIALDE PERTSONALA  --  POSTA ELEKTRONIKOA --   BERRIKETA EDO TXAT-A  --  ALDIUNEKO MEZUAK  --  BERRI TALDEAK  --  FITXATEGIEN ELKAR TRUKAKETA  --  INTERNET BIDEZKO EROSKETAK  -- FILTROAK  --  ORDENAGAILUEN BIRUSAK  --  ERASOAK INTERNETEN  --  BILATZAILEAK  --  GLOSATEGIA  --   DANOS TU OPINIÓN  --